5- آشنایی با صورتهای فلکی

[Mohamad]

راستی محمد جان من جزوه های خودم رو به ترتیب و پس از ویرایش و افزودن توضیحات به این سایت اضافه خواهم کرد منتها اگر شما یا سایر دوستان علاقه دارین میتونید جزوه ها رو که آپلود کردم از روی وبلاگم پیدا کنید و یا از روی سایت مرکز علوم و ستاره شناسی بخونید ( روی سایت مرکز علوم فعلا جزوه های اولیه کیهان شناسی ام در بخش جزوات آموزشی قرار دارند که بقیه جزوه هام هم در آینده اضافه می شن ) البته اگر صبور باشید با توضیحات بیشتر و مرتب تر و حذف مطالب غیرضروری اینجا هم مطالب مهم رو قرار خواهم داد :x

شهرام جان چاره ای جز صبور بودن نیست ، انقدر مطالب و در گیری های مختلف وجود داره که اگر خوش شانس باشم هر چند روزی بتونم چند خط بخونم و سوال هامو بپرسم :(
راستش اگه همین هایی که اینجا هست هم برسم یاد بگیرم کلی هنر کردم ;)
ممنون بابت راهنمایی هات :x

[Shahram]

ذات‌الکُرسی یا خداوند کرسی

ذات‌الکُرسی، خداوند کرسی یا کاسیوپیا (به انگلیسی: Cassiopeia)، از پیکرهای آسمانی است که در نیم‌کره شمالی زمین دیده می‌شود.

پیکر Wشکل این صورت فلکی به آسانی قابل مشاهده است. دو ستارهٔ انتهایی آن راهنمای خوبی برای پیدا کردن اسب بزرگ است.







این پیکر آسمانی بهترین نقطهٔ شروع برای یافتن ستارگان در پاییز است. پنج ستارهٔ اصلی در آن، مانند حرف W کنار هم قرار گرفته‌اند و با اینکه هیچکدام روشنتر از قدر اول نیستند به راحتی می‌توان شکل W یا M را مشاهده کرد. درخشانترین ستارهٔ ذات الکرسی ستارهٔ صدر (Schedar) در راس غربی W واقع است. اگر از ستارهٔ میانی W یعنی گاما-تخت‌نشین، خطی فرضی را به صدر وصل کنیم و آن را ۱۰ برابر فاصلهٔ دو ستاره امتداد دهیم به صورت فلکی بزرگ فرس اعظم یا اسب بالدار می‌رسیم.

گر دو ستارهٔ آلفا و بتا که در راس عمودی ذات الکرسی قرار دارد را در جهت بتا دنبال کنیم، به صورت فلکی قیفاووس (Cepheus) می‌رسیم.

این سه صورت فلکی در اساطیر باستان با هم خانواده‌ای را تشکیل می‌دهند که آندرومدا شاهدخت اتیوپی دختر قیفاووس و کاسیوپیا (ذات الکرسی) بوده‌است. دو رشته ستارگان آندرومدا را می‌توان به دو پای اسب تشبیه کرد. کاسیوپیا (Cassiopeia) یا تخت‌نشین، ملکهٔ اتیوپی، مادر آندرومدا، طبق افسانه‌ها بر روی تختی نشسته‌است که چندان راحت نیست! و پادشاه اتیوپی پدر آندرومدا، قیفاووس است.

خوشه های ستاره ای باز M52 و M103 در این صورت فلکی قرار دارند.



حالا می توان تصویری هم از حرکت سالانه صورتهای فلکی ارائه کرد.

عکسهای 4 و 5 و 6 و 7

[Shahram]

قیفاووس

قیفاووس (معادل عربی:سلطان، معادل لاتین:Cep) یکی از پیکرهای آسمانی شمالی است. مساحت آن ۵۸۸ درجه مربع است.

افسانه
هم‌نام اساطیری آن یعنی سفئوس شوهر کاسیوپیا (هم‌نام پیکر آسمانی ذات‌الکرسی) و پدر آندرومدا (هم‌نام پیکر آسمانی زن برزنجیر) به‌شمار می‌آید.







ستاره آلفای آن که به نام ذراع‌الیمین شناخته می شود قدرش۲٫۴ (دو و چهار دهم ) و فاصله‌اش تا ما ۴۹ سال نوری است
دلتا یک نمونه از ستارگان نخستین متغییری است که تحت نام قیفاووسی شناخته می‌شود دقیقاْ ظرف مدت ۵٫۳۶۶۳۴۱ روز قدرش از ۳٫۵ (سه و نیم ) تا ۴٫۴ (چهار و چهار دهم) تغییر می‌یابد

از اجرا مهم غیرستاره ای می توان از دو جرم زیر نام برد:
سحابی IC 1396



و سحابی NGC 7023 یا ایریس


شکل زیر هم روش پیدا کردن این صورت فلکی را نشان می دهد.

[Shahram]

اژدها

نام اژدها به عنوان یک صورت فلکی،نماینده تمامی مطالب اساطیری از تیامات سومری ها تاهیولایی که به وسیله سنت جورج کشته شد بیان می‌گردد.طرح موجی شکل ستارگان این صورت فلکی بدون شک یادآور اژدها ست.صورت فلکی اژدها در آسمان به دور قطب شمال سماوی می پیچد .



آلفای اژدها یا ثعبان در حال حاضر دیگر چندان اهمیتی ندارد ،اما زمانی که عنوان ستاره قطبی برای مصریان را داشته،این افراد ساخت معابد خود را با ثعبان در آسمان توجیه می‌کردند .قدرش ۳٫۷ و فاصله اش تا زمین ۲۳۰ سال نوری است. ستارهٔ بتای آن به نام راس الثعبان((سر اژدها)) با قدر ۲٫۸ و فاصله ۴۹۰ سال نوری است .



NGC۶۵۴۳: یک سحابی سیاره‌ای با قدر ۸ از اجرام مهم است. در صورت فلکی اژدها تعداد زیادی کهکشان وجود دارد که اکثر آنها کم فروغ و ضعیف تر از قدر دهم اند .
کهکشان M102 هم در این صورت فلکی قرار دارد.

[Shahram]

جبار یا شکارچی

شکارچی، بزرگ‌منش (در عربی: جبار یا راعی، در انگلیسی: orion) صورت فلکی است که نیمی از آن در نیم‌کره جنوبی و نیم دیگر آن در نیم‌کره شمالی قرار دارد.اينصورت فلكي شايد شناخته ترين و زيبا ترين صورت فلكي در آسمان است . هيچ يك از صورت ها ي فلكي ديگرتا اين حد شباهت به نامش ندارد . جبار شامل ستارگان درخشان بسيار است. ستاره هاي صورت جبار شباهت به يك شكارچي لاف زن دارد كه از هزار ها سال پيش در جهان شناخته شده است .



این صورت فلکی در جنوب صورت فلکی ارابه‌ران و در شرق صورت فلکی دوپیکر قرار دارد. همچنین در شمال شرقی آن صورت فلکی گاو قرار دارد. دست ها و بالاتنه شکارچی در نیم کره شمالی حاوی یکی از پرنورترین ستاره‌ها به نام ابط‌الجوزا می‌باشد . در نیم کره جنوبی که پایین تنه شکارچی در آن قرار دارد صوُر تک‌شاخ و نهنگ قرار دارد ، در جنوب و جنوب غربی شکارچی خرگوش و سگ بزرگ قرار دارد و به همین دلیل شکارچی را شکارچی سگ می‌دانند !در جنوب شرقی شکارچی نیز صورت فلکی جوی (Eridanus) واقع است ... فقط در نیمی از سال می‌توان شکارچی را در آسمان دید.



رجل الجبار و ابط الجوزا دو ستاره ي پر فروغ اين صورت اند رجل الجبار هفتمين ستاره ي پر نور آسمان از لحاظ روشني ظاهري است در واقع اين ستاره درخشنده ترين ستاره ي كهكشان ماست هر گاه رجل الجبار به فاصله ي خورشيد از زمين بود ونه پانصد سال نوري 21000مرتبه روشن تر از خورشيد به نظر مي آمد ورجل واژه اي عربي به معناي پا ,پاي شكارچي را مشخص مي كند ابط الجوزا به رنگ نارنجي روشن ,زير بغل شكارچي را مشخص مي كند و به دلايل چند متمايز است . اين ستاره نخستين ستاره اي بود كه قطر آن از طريق اندازه گيري مستقيم با استفاده وسيله ي نبوغ آميزي به نام تداخل سنج تابه اي بدست آمد يكي از بزرگ ترين ستاره هاي شناخته شده است و قطر آن تقريبا 800 برابر قطر خورشيد است مدار زمين در دل ستاره جاي مي گيرد اين ستاره به خاطر تغيير پيوسته اي كه در قطرش صورت مي گيرد شايان توجه است قطر آن همچون بادكنكي كه پر و خالي شود متناوبا افزايش و كاهش مي يابد. بين ابط الجوزا و رجل الجبار سه ستاره است , سه ستاره از قدر دوم به فاصله ي مساوي از هم كه كمربند جبار را مشخص مي سازد شي بسيار قابل توجهي در شمشير جبار وجود دارد . در آن جا چشم برهنه ستاره ي محو ابر مانندي را مشاهده مي كند مطالعه ي دقيق تر نشان مي دهد كه اين جسم ,سحابي جبار است توده ي عظيمي از گاز و غبار كه در حالت انگيزش دائمي است وجرم آن به 10000 برابر خورشيد براورد مي شود اين سحابي بر اثر نور ستاره ي تتا -جبار كه در نزديكي مركز اين ابر وسيع قرار دارد ديده ميشود . تتا - جبار در واقع ستاره اي چهار گانه است چهار ستاره كه ذوزنقه اي مي سازند



جبار حدود 90 درجه از جدي فاصله دارد اين صورت فلكي را مي توان به سهولت در آسمان پيدا كرد بايد رو به جنوب ايستاد و رو به بالا ,نيمه ي راه ميان افق و سمت الراس را نگاه كرد . و یکی از زیباترین صور فلکی است. و از روی آن می توان بقیه بخشهای آسمان را در زمستان پیدا کرد.

در باره ي جبار كه نام لاتيني آن اريون (orion)است افسانه هاي زيادي وجود دارد بنابر يكي از افسانه‌ها اريون لاف آن زد كه هيچ جانوري نمي تواند بر او چيره شود . او جان خود را بر سر اين لاف گذاشت عقربي كه ژوپيتر فرستاده بود او را كشت الهه ديانا را دل بر اريون بسوخت و او را به آسمان برد ودر مكاني دور از عقرب به- دوري نيمي از آسمان- جاي داد . جبار را اغلب به صورت مردي كه گرزي در يك دست و پوست شيري در دست ديگر دارد تصوير مي كنند.


سحابی جبار یا M42 که یکی از زیباترین سحابی هاست در این صورت فلکی است ( البته رنگها فقط در عکاسی بلند مدت خودش را نشان می دهد ! )
سحابی کوچکتر M43 هم در زیر آن قرار دارد.







سحابی M78 هم که زایشگاه ستاره ای است در این صورت فلکی قرار دارد.



باز هم تاکید می کنم این تصاویر زیبا از طریق نوردهی های طولانی مدت خودشون رو نشون می دهند اگر پشت تلسکوپ این رنگها را ندیدید تو ذوقتون نخوره ;)

[Meghdad]

به نظرم يكى از زيباترين صور فلكى در آسمان همين شكارچى هست.
هميشه پيدا كردن و رويت سحابى نزديك كمربند شكارچى لذت بخش ترين بخش كار بوده به نظرم.
خيلى راحت پيدا ميشه و واقعا هم زيباست :ymhug:
البته اونقدر تجربه ندارم كه متوجه تفاوت M43 يا M42 شده باشم، حالا يا تشخيص اين دو از هم سخته يا اينكه ابزارهاى قوى‌ترى ميخواد يا كلا اشكال از منه! ;)

[Shahram]

به نظرم يكى از زيباترين صور فلكى در آسمان همين شكارچى هست.
هميشه پيدا كردن و رويت سحابى نزديك كمربند شكارچى لذت بخش ترين بخش كار بوده به نظرم.
خيلى راحت پيدا ميشه و واقعا هم زيباست :ymhug:
البته اونقدر تجربه ندارم كه متوجه تفاوت M43 يا M42 شده باشم، حالا يا تشخيص اين دو از هم سخته يا اينكه ابزارهاى قوى‌ترى ميخواد يا كلا اشكال از منه! ;)

مقداد جان هم سلیقه هستیم چون من هم این صورت فلکی رو خیلی دوست دارم. و خیلی راحت می شه پیداش کرد.
در مورد تشخیص هم فکر کنم نقشه پایین کار رو راه بیندازه. سمت چپ قسمت زیری کمربند دیده می شه و سمت راست بخش سحابی ها بزرگتر شده و M43 و M43 از هم تفکیک شدند. فقط حواست باشه اون 42 تکی بدون M یه جرم دیگه است.

[Meghdad]

ممنون آقا شهرام
انشااله در اولين فرصتى كه پيش اومد طبق نقشه پيداش ميكنم ;)

تشكر

[pesare1404]

به نظرم يكى از زيباترين صور فلكى در آسمان همين شكارچى هست.
هميشه پيدا كردن و رويت سحابى نزديك كمربند شكارچى لذت بخش ترين بخش كار بوده به نظرم.
خيلى راحت پيدا ميشه و واقعا هم زيباست :ymhug:
البته اونقدر تجربه ندارم كه متوجه تفاوت M43 يا M42 شده باشم، حالا يا تشخيص اين دو از هم سخته يا اينكه ابزارهاى قوى‌ترى ميخواد يا كلا اشكال از منه! ;)

مقداد جان هم سلیقه هستیم چون من هم این صورت فلکی رو خیلی دوست دارم. و خیلی راحت می شه پیداش کرد.
در مورد تشخیص هم فکر کنم نقشه پایین کار رو راه بیندازه. سمت چپ قسمت زیری کمربند دیده می شه و سمت راست بخش سحابی ها بزرگتر شده و M43 و M43 از هم تفکیک شدند. فقط حواست باشه اون 42 تکی بدون M یه جرم دیگه است.

[attachment=0:3sv5t854]m42m43.JPG[/attachment:3sv5t854]

من هم شکارچی و هم اسد رو خیلی دوست دارم به همان دلایل بالا

[Behzad]

خوب برای اولين بار فرصتی پيش اومد تا به اين انجمن سری بزنم و متوجه شدم كه برادر طالعی اصلاً هيچ چيزی را كم نگذاشتند و بسيار خوشحالم كه اين چنين برنامه ای در آنوبانينی پياده شده. در نهايت تبريك می گم و اميدوارم كه همواره موفق باشيد. آفرين به شما :ymhug: