کرامپون (آشنایی با ادوات و تجهیزات فنی برف و یخ)
کرامپون (Crampon) یا یخ‌شکن قابی فلزی است که در زیر خود دارای تیغه‌های فلزی نوک تیز می‌باشد. این تیغه‌ها با فرو رفتن در یخ و برف مانع سر خوردن فرد می‌شوند.
تاریخچه:
مدل‌های اولیه کرامپون که دارای ده تیغه بودند در سال 1930 جای خود را به کرامپون‌هایی با دو تیغه اضافی در جلو دادند که به کرامپون‌های دوازده تیغه‌ای معروف هستند. تیغه‌های جلوی کرامپون نیاز به کندن جای پا را حذف کردند و به فرد اجازه گام برداشتن بر روی سطح شیب‌دار برفی و یخی را می‌دهند. کرامپون‌های حاضر که جهت فعالیت‌های عمومی کوهنوردی طراحی شده‌اند هم دوازده تیغه و هم مدل‌های سبک‌تر ده تیغه هستند ولی همه آنها دارای تیغه‌های جلویی هستند.
گرچه کرامپون وسیله باارزشی در کوهنوردی است، ولی تا زمانی که کفش کوهنوردی با رویه پلاستیکی وارد بازار نشده بود، چندان رایج نبود، چون از بند برای بستن کرامپون روی کفش (که چرمی بودند)استفاده می‌شد و امکان داشت که از جریان خون به پاها جلوگیری کند.
جنس کرامپون ها:
اکثر کرامپونها از فولاد مولیبدیوم- کرم ساخته شده‌اند که آلیاژی بسیار قوی و سبک وزن است. اما بعضی از کرامپونها هم از آلیاژهای آلومینیوم به کار رفته در بدنه هواپیما ساخته می‌شوند که از فولاد سبک‌تر است ولی بسیار ظریف و نرم‌تر از آن است و برای راه رفتن روی سنگ‌ها شکننده است. مسیرهای برفی معمولاُ شامل فواصل کوتاه سنگ و صخره نیز می‌شوند. کرامپونها باید توانایی طی چنین مسیرهایی را داشته باشند اما استفاده زیاد در این مسیرها باعث کند شدن تیغه‌های آنها می‌شود.
قسمت های مختلف کرامپون
در حالت کلی یک کرامپون شامل قسمت های زیر است:
1- تسمه اتصال
2- بخش عقب
3- نوک های جلو
انواع کرامپون
از لحاظ روش اتصال کرامپون به کفش می‌توان آنها را به سه دسته تقسیم کرد:
1- کرامپون های پاشنه ای (Instep)
همان یخ شکن های متداول کوهپیمایی هستند که عموما دارای 4 یا 6 شاخه بوده و اصولا در کوهنوردی به کار نمی آیند. در شکل زیر یک نمونه از کرامپون های پاشنه ای 6 شاخه دیده می شود.
2- کرامپون‌های بندی (Strap-on aka Walking)
دراين نوع از كرامپون كه با هر نوع كفشي كار ميكند به سادگي توسط بندهايي كه به صورت شبكه بافته شده است زير كفش بسته ميشود و بندهاي آن از روي كفش گره زده مي شود. مزيت بسيار خوب اين كرامپون اين است كه به راحتي با هر كفشي بسته ميشود ، ولي پوشيدن آن كمي وقت گير است.
3- کرامپون‌های نیمه اتوماتیک ( New-Matic aka Rapidfix aka aka Semiautomatic aka Hybrid )
این کرامپونها به خاطر سهولت استفاده از آن خیلی سریع عمومیت پیدا کرد. این نوع کرامپون نیز با همه نوع کفش کار می‌کند.این کرامپون دارای تسمه هایی در قسمت جلوی کفش (پنجه) و یک اهرم پاشنه و حفاظ پاشنه در قسمت عقب کفش می‌باشد. این امکانات شمـا را قادر به استفـاده از این کرامپونها با کفش‌هایی مانند Trango Plus می سازد که شیار مخصوص کرامپون آن فقط در پاشنه است. با این نوع کرامپون شما میتوانید یک جفت کفش همراه خود بر دارید و فقط هر جا لازم بود از کرامپون استفاده کنید. فقط لازم است بند و تسمه کرامپون را ببندید، اکنون شما قادر هستید که هر نوع یخ را به راحتی در نوردید. در مورد استفاده کرامپون با کفشهای دو پوش نیز اصلأ نگران نباشید چون این کرامپون محکم روی لایه خارجی کفش بسته می شود.
4- کرامپون‌های اتوماتیک (Step-in aka Automatic aka Clampon)
این کرامپونها در قسمت عقب و جلو دارای حفاظ یا میله فلزی هستند ویک اهرم در قسمت پاشنه نیز دارند که شما میتوانید به وسیله آن کرامپون را فیکس کنید. برای این که این کرامپونها به خوبی و مطمئن بسته شوند لازم است که کفش‌ها هم در قسمت عقب یعنی پاشنه و هم در قسمت جلو یعنی پنجه دارای شیار مخصوصی باشند.
این نوع کرامپونها به راحتی و سریع پوشیده می‌شوند و خیلی سریع از پا در می‌آیند و در ضمن به علت نداشتن تسمه مانعی در برابر گردش خون در پا ایجاد نمی‌کنند. نوع غیر متحرک و همچنین نیمه متحرک آن در بازار وجود دارد و شما میتوانید از نوع غیر متحرک و یا نیمه متحرک آن استفاده کنید.
پاسخ با نقل قول
سوال
