ملایر و دیدنی های آن

[Mehdi]

مطالعات تاریخی نشان داده است که بنای شهر فعلی ملایر با حكومت فتحعلی شاه قاجار در سال 1188 هجری مقارن است كه توسط محمدعلی میرزا دولتشاه احداث شد.
در گذشته در شرق و غرب شهر فعلی ملایر و با فاصله كمی از آن، دو آبادی وجود داشته كه در حال حاضر خرابه های قلعه های آنها به چشم می خورد. این محلات؛ هسته اولیه شهر ملایر را تشكیل داده و قلعه های آنها قسمتی از محله های كنونی شهر را نیز در بر می گرفته است.
شهرستان ملایر دارای مكان‌های تاریخی و دیدنی متعددی است. آتشكده باستانی نوشیجان، تالاب آق‌گل، زیستگاه حیات وحش لشگر، دریاچه مصنوعی و مجتمع سیاحتی كوثر، یخچال میرفتاح، بوستان سیفیه برج سامن، مدرسه علمیه شیخ علی‌خان زنگنه و امام‌زاده اسماعیل سرابی (امامزاده كوه) از جمله مهم‌ترین مكان‌های دیدنی و تاریخی شهرستان ملایر به شمار می‌آیند.
بنا بر تحقیقات آنوبانینی، مورخان در مورد وجه تسمیه ملایر نظرهای مختلفی ارائه داده‌اند. از جمله اینكه در زمان مادها با روشن كردن آتش‌ بر روی تپه‌ها و كوه‌های آن، اخبار را به سایر مناطق می‌رساندند؛ از این رو آنجا "مل‌آگر" به معنی ‎تپه آتش نامیده شد. روایت دیگری می‌گوید كه در زمان حمله اعراب به ایران هنگام عبور از این منطقه به آب دست نیافته بودند و به همین دلیل آنرا "ماء‌لایری" خواندند، یعنی آب دیده نمی‌شود و به همین نام معروف شده است.

منابع:
istta (dot) ir
iranyad (dot) ir
fa (dot) wikipedia (dot) org

[Mehdi]

پاتپه محوطه ای باستانی با ارتفاع بیست و دو متر در مساحتی به طول 138 و عرض 95 متر واقع شده است و بر اساس اعلام کارشناسان بیش از شش هزار سال قدمت دارد. پاتپه در 3 کیلومتری جنوب غربی شهرستان ملایر بر سر راه فرعی ملایر-بروجرد قرار دارد.

محوطه باستانی پاتپه، ملایر، همدان

شواهد باستان‌شناسی حاكی از آن است كه نخستین بار اشكانیان روی این تپه قلعه‌ای ساختند و سپس در دوره سلجوقی با تغییراتی و استفاده از یكی از برج‌ها و دیوار بنا، قلعه‌ جدیدی ساختند كه باعث مدفون شدن آثار دوره اشكانی شد.

محوطه باستانی پاتپه، ملایر، همدان

مطالعات باستان‌شناسی و یافته‌های روی تپه نشان می‌دهد این قلعه از دوره سلجوقی تا قاجار مورد استفاده بوده و پس از مرمت‌های متعدد، به خصوص در دوره ایلخانی، به كارگاه شیشه‌گری و یك مركز صنعتی در دوره زندیه بدل شده است. این قلعه اطاق‌های متعددی دارد كه بخشی از آن‌ها ستون‌دار بودند و بقایای بی‌شماری از طاقچه‌ها، كانال‌های هدایت آب‌های هرز نیز در گوشه‌های این قلعه اسلامی یافت شده است. از آن‌جا كه نخستین بار اشكانیان این‌جا سكونت داشتند، در دوره اسلامی نیز از خشت‌هایی با ابعاد 34 در 34 و حتی بزرگتر برای ساخت قلعه استفاده شده است. در دوره اسلامی تا آن‌جایی كه امكان داشته از بقایای قلعه اشكانی استفاده شده است و آن بخش از قلعه كه به مرور زمان در زیر خاك مدفون شده بود را كوبیده و قلعه خود را روی آن بنا كردند.

محوطه باستانی پاتپه، ملایر، همدان

پاتپه و همچنین شط غیله (شط=آبگیر/غیله=گود بسیار عمیق) اطلاعات ارزشمندی از دوران پیش از تاریخ تا دوره اسلامی و حتی سده های اخیر را در خود نهفته دارند و هنوز کار کارشناسی روی آنها وقت زیادی نیاز دارد. کارشناسان میراث فرهنگی که اکنون در حال کاوش بر روی محوطه هستند دو سال وقت خواهند داشت که ناگفت های تاریخ این منطقه را از زیر خاک بیرون بکشند .
"سد کلان" ملایر تا پایان سال 87 آبگیری می‌شود و محوطه‌های باستانی "پاتپه"، "شط غیله" و "قلعه نو" به همراه روستای پاتپه و زمین‌های کشاورزی و باغ‌های این روستا برای همیشه به زیر آب فرو می‌‌رود.
طرح مطالعاتی ساخت سد مخزنی کلان ملایر روی رود کلان این شهر، توسط شرکت آب منطقه‌ای همدان در سال 79 و بدون هماهنگی با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری آغاز شد. این بار هم کم توجهی و یا شاید بی توجهی مسئولین میراث فرهنگی و گردشگری باعث شد تا ماجرای تلخ سد سیوند بار دیگر تکرار شود. ماجرایی که شاید باعث شود آیندگان به جای دعای خیر، هر صبح و شام در حماقت و بی توجهی ما شماتتمان کنند. ماجرایی که می تواند خسارت های جبران ناپذیری بر شناخت گوشه های تاریک تاریخ کشورمان شود. امید که هرچه زودتر مسئولین بی توجه میراث فرهنگی و گردشگری این کشور اهورایی بیندیشند که چه می کنند و چه باید بکنند.

منابع:
ghias (dot) ir
azfarshid (dot) blogsky (dot) com
chn (dot) ir

[بهروز78374787]

احسنت

[الهام.نفری]

با سلام و تشکر ملایر شهر خیلی زیبایی و مردمان خونگرم و صمیمی داره حتما تشریف بیارید