شهریار و دیدنی های آن

[Mehdi]

این ملک عماد شهریاری است
همواره طراوتش بهاری است (آذر مازندرانی)

شهریار از دیرباز نام عمومی دشتی وسیع و حاصلخیز درغرب تهران بوده که شامل آبادی های متعددی می شده؛ و همانند طالقان کل منطقه و آبادی هایش به این نام خوانده می شده است و در سالهای اخیر مرکز شهرستان را که پیشتر "علی شاه عوض"بوده؛ به همین نام نامیده اند.

دشت شهریار

شهرستان سر سبز و زیبای شهریار یکی از شهرستانهای غربی استان تهران است که با وسعتی بیش از 1300 کیلومتر مربع و جمعیت بیش از یک میلیون و سیصد هزار نفر در ارتفاع 1160 متری از سطح دریا واقع است. شهریار دارای سه بخش مرکزی، ملارد و قدس (قلعه حسن خان) میباشد و شهر شهریار مرکز این شهرستان متشکل از شهرها و روستاهای قدیمی: علی شاه عوض (مرکز شهر)، کِرشته و عباس آباد و کُهنز است؛ که در این میان شهر علی شاه عوض به دلیل آنکه از سال 1333 شهرداری در آن مستقر گردیده مشهور تر می باشد.

مناظری از داخل شهر شهریار

در کتاب "بستان سیاحه" آمده است که: «شهریار بلوکی است از بلوکات تهران که در یک منزلی آن واقع است. آبش فراوان و هوایش معتدل و خاکش نیکو است. باغات فراوان دارد و انگورش ممتاز است.»
این شهرستان به لحاظ خاک حاصلخیز و هوای معتدلی که دارد؛ یکی از مهمترین مراکز کشاورزی استان محسوب میشود؛ بنابر مشاهدات آنوبانینی بیشتر وسعت بخش مرکزی شهریار را باغ ها در بر گرفته اند و یکی از فعالیتهای عمده ساکنان بومی آن کشاورزی است. که از مهمترین محصولات آن می توان به انگور معروف شهریار، گلابی، گوجه سبز، گیلاس و سیب و خرمالو اشاره کرد؛ که از این میان سیب کهنزی از میوه های مشهوری است که به نام یکی از محلات شهریار موسوم گشته است.

خيابانهاي شهریار

شهریار به لحاظ قدمت و سابقه سکونت انسانی یکی از مهمترین مناطق استان تهران بوده و آثار باستانی مکشوفه در آن به بیش از چهار هزار سال قبل می رسد. بناها و آثار باستانی به جا مانده از دوره ساسانی و اسلامی از جمله تپه باستانی جوقین، قره تپه، تخت رستم، تخت کیکاوس و قلعه دختر و قلعه کبری و استحکامات و آتشکده های متعدد موجود در آن نشان از این مهم دارد. از بزرگان ادب و فرهنگ این شهرستان نیز میتوان به "عماد الدین عمادی شهریاری" شاعر قرن ششم اشاره کرد که دیوان شعر وی در دست است؛ و در اکثر تذکره ها به نام وی اشاره شده است.

گندمزارهای زیبای شهریار

به طور کلی گردشگری شهریار از نظر آنوبانینی از دو جنبه طبیعت گردی و فرهنگی قابل بررسی می باشد که در هر دو زمینه استعداد بالایی در این شهرستان وجود دارد. در زمینه طبیعت گردی می توان گفت شهریار از خوش آب و هواترین مناطق اطراف تهران است و وجود باغ های پر بار و دشت های سر سبز، به خصوص دشت منحصر به فرد شقایق در بهار و هوای معتدل در تمام فصول، از آنجا که شهریار تنها 20 کیلومتر با شهر تهران فاصله دارد و از طریق بزرگراه فتح به سهولت قابل دسترس است آن را از سایر شهرستان های استان متمایز کرده است.

بوستان گل در شهریار

در زمینه آثار باستانی نیز علی رغم بی توجهی مسئولین پتانسیل بالقوه منطقه که به بخشی از آن اشاره شد می تواند باعث جذب گردشگران بسیاری باشد.

منابع:
anobanini
دیوان اشعار، آذر مازندرانی
شهریار سرزمینی ایستاده در رهگذار تاریخ، احمد فرجی، محمد هژبری
آمار نامه استان تهران1379، سازمان مدیریت
آثار ایران، آندره گودار

[Mehdi]

کاش یک دم بگذری از اختر آباد کویر
فصل غوغای شقایق، در بهار شهریار (حشمت الله اسحاقی)



دشت شقایق شهریار در دامنه های منطقه اخترآباد، در غرب شهرستان شهریار همه ساله میزبان هزاران بازدید کننده و تور طبیعت گردی از مناطق مختلف کشور و به ویژه، استان تهران است.

دشت شقایق شهریار؛ عکس از عباس صیادی

از اواسط اردیبهشت ماه تا اواخر خرداد، دامنه کوه ها و تپه های زیبای اختر آباد ملارد به وسعت چندین هکتار پوشیده از گل های شقایقی می شود که سرخی آن از دور دستها نیز قابل مشاهده است؛ آنچنان که گویی چادری سرخ بر روی دشت کشیده شده است.

دشت شقایق شهریار؛ عکس از عباس صیادی

این منطقه در 40 کیلومتری غرب شهریار و 25 کیلومتری جنوب غرب شهر صفادشت (بی بی سکینه) واقع است و می تواند با توجه بیشتر مسئولین یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری شهرستان شهریار و به ویژه، بخش ملارد، باشد.

دشت شقایق شهریار؛ عکس از عباس صیادی

اطلاع رسانی گسترده تر، وجود راهنمایان گردشگری، احداث امکانات و تسهیلات رفاهی در محدوده دشت شقایق و... می تواند در جذب بیشتر ایرانگردان و جهانگردان و حتی توریست خارجی در بهترین فصل گردشگری ایران تاثیر بسیار زیادی داشته باشد.


منابع:
anobanini
آشنایان ره عشق، حشمت الله اسحاقی

[Mehdi]

قلعه دهشاد در روستایی به همین نام، در ده کیلومتری شرق شهریار و در محدوده شهر باغستان واقع است. این قلعه با قدمت بیش از 200 ساله خود یکی از قلعه های متعدد شهرستان شهریار است که از اغلب آنان چیز زیادی باقی نمانده است و به علت کم توجهی مسوولین مربوط بخش اعظم قلعه ها (همچون قلعه فرامرز، قلعه چهل دختر در حصار ساتی و...) تخریب شده است. دیوار ورادور قلعه دهشاد تقریبا سالم مانده و قلعه هنوز مسکونی می باشد.

ورودی قلعه دهشاد؛ شهریار

قلعه به سبک معماری اوایل دوره قاجار ساخته شده است و ابعاد آن صد متر در صد متر؛ به شکل مربع؛ میباشد؛ و در چهار گوشه ی آن برج دیدبانی قرار داشته است. به عقیده انوبانینی این قلعه در صورت باز سازی می تواند به یکی از جاذبه های مهم گردشگری شهریار تبدیل شود.

نماهای مختلفی از قلعه دهشاد؛ شهریار

منابع:
anobanini
شهریار سرزمینی ایستاده در رهگذار تاریخ، احمد فرجی، محمد هژبری

[Mehdi]

امامزاده بی بی سکینه دختر گرامی امام موسی کاظم (ع) و خواهر بزرگوار امام رضا (ع) می باشد که در 40 کیلوتری غرب شهریار در کنار جاده ترانزیتی ملارد- اشتهارد و در دهستانی به نام بی بی سکینه واقع است. این امامزاده با توجه به کرامات فراوانش و صفا و معنویتی که در آن موج میزند از گذشته های دور مورد توجه مردم بوده و از آن در کتب قدیمی نام برده شده است. همکنون هرساله پذیرای بیش از یک میلیون نفر زائر از سراسر کشور است.

امام زاده بی بی سکینه؛ شهریار

ساختمان اصلی بقعه با نمای خارجی سنگ، فضای داخلی به طور کامل آینه کاری بوده و بسیار اعجاب بر انگیز است. ضریح آن نقره ای و طلا کوب بوده و گنبد کاشی و دو گلدسته دارد. زایر سرایی با 15 اتاق در کنار این امامزاده وجود دارد که با توجه به زایران زیاد امامزاده به هیچ وجه کافی نمی باشد و توجه بیشتر مسولین را می طلبد.

امام زاده بی بی سکینه؛ شهریار

درباره نحوه درگذشت ایشان در کتب کنزالانساب و همچنین در کتاب بهرالانصاب آمده است که :فرزندان امام موسی کاظم (ع) عبدالرحمن، زید، سلیمان، حمزه و سکینه خاتون در ولایت زهر آب افتادند. عبدالرحمن و زید را در پلنگ آباد و سلیمان را کوشک آباد و سکینه خاتون بنت امام موسی کاظم (ع) را در شهر آباد شهید کردند. خارجیان مرد آباد از عقب آمدند؛ در شهر آباد چشمه ای بود پر آب که حضرت سکینه خاتون خود را در میانه ی آب افکند و غایب شد.

تصاويري از نماي زيباي داخلي امام زاده بی بی سکینه؛ شهریار

با توجه به مطالب فوق و اینکه حضرت سکینه خاتون خواهر گرانقدر حضرت معصومه و امام رضا (ع) بوده و شیعیان به ایشان ارادت خاصی دارند؛ با ایجاد تسهیلات و امکانات رفاهی بیشتر در این بقعه نظر به نزدیکی آن به تهران بیش از پیش می تواند مورد توجه قرار گیرد و هر هفته میعادگاه عاشقان ائمه اطهار و خاصه امام رضا (ع) باشد.

امام زاده بی بی سکینه؛ شهریار

منابع:
anobanini
شهریار سرزمینی ایستاده در رهگذار تاریخ، احمد فرجی، محمد هژبری

[Mehdi]

می درخشد در دل تاریک اعصار و قرون
تپه ی جوقین، نشان افتخار شهریار (حشمت الله اسحاقی)
تپه جوقین از جمله آثار باستانی دوران ساسانی در شهریار است که چون نگینی بر بستری از گل و گیاه آرمیده است؛ قلعه ای کهنسال و افسانه ای که در عین اینکه یکی از کهن ترین آثار باستانی منطقه به شمار می آید؛ یکی از ناشناخته ترین آنان نیز هست. قلعه ای عظیم که با همه عوامل ویرانگر مقابله کرده و با عظمت و شکوه دیرینش استوار مانده است.

قلعه و تپه جوقین؛ شهریار

تپه و قلعه جوقین که به تمامی از خشت بنا شده در 10 کیلومتری جنوب غرب شهریار در شهر وحیدیه واقع است. قدمت و استقرار مردم در آن با توجه به مسکوکات و سایر اشیای مکشوفه دست کم به دوره یزدگرد سوم ساسانی می رسد.

قلعه و تپه جوقین؛ شهریار

در این قلعه باستانی که بخشی از آثار باستانی به دست آمده از آن در موزه ایران باستان نگهداری می شود؛ هنوز حفاری و کاوش های باستانشناسانه در مراحل اولیه است که قدمت آثار مکشوفه لزوم تسریع در این امر را یاد آوری می نماید.

قلعه و تپه جوقین؛ شهریار

تپه جوقین یکی از مهمترین و بزرگترین بناهای خشتی منطقه است، که برج و باروهای آن و مصالح و خشت های استفاده شده در آن آثار معماری پیش از اسلام را نشان می دهد. سفالینه های کشف شده در تپه جوقین نیز نظر به اینکه هیچکدام از آنها درای لعاب نمی باشد حائز اهمیت دیرین شناسانه است.

قلعه و تپه جوقین؛ شهریار

نام جوقین بنا بر برخی گفته ها گویا برگرفته از نام بهرام چوبین سردار و قهرمان ملی ایران در عهد خسرو پرویز ساسانی است که بعدها در دوره یزدگرد سوم رونق گرفته و مورد استفاده بوده است. تپه جوقین و قلعه دیگری که در مرکز روستای قدیمی جوقین واقع است (و به دلیل ساخت و سازهای بعدی در بستر شهر مدفون گشته) را نیز به همین دلیل به بهرام چوبین نسبت می دهند .

قلعه و تپه جوقین؛ شهریار

افسانه های بسیاری در مورد این اثر باستانی، گنج های موجود در آن و... توسط مردم محلی نقل می شود که جمع آوری و توجه به آنها جدا از مسایل باستان شناسانه، از نظر اسطوره شناسی و مردم شناسی حایز اهمیت است.

منابع:
anobanini
شهریار سرزمینی ایستاده در رهگذار تاریخ، احمد فرجی، محمد هژبری
آشنایان ره عشق؛ حشمت الله اسحاقی

[Mehdi]

قره تپه در 36 کیلومتری جنوب غرب تهران و از نظر جغرافیایی در جهت مخالف چشمه علی قرار گرفته است و کاوش های انجام شده تشابه این دو تمدن باستانی را از لحاظ قدمت نشان داده و سابقه سکونت در آن را 4500 تا 5000 سال پیش از میلاد تخمین می زند.

نمایی از قره تپه؛ شهریار

بر اساس کاوشهای انجام شده در منطقه آثاری از جمله ابزار ها و اسلحه های سنگی، چخماق، و اشیای سفالی قرمز رنگ با نقش و نگار در آن کشف شده است. کشف تعداد زیادی پیاله و کاسه سفالی با شکل ها و اندازه های مختلف و با طرح ها و نقش های گوناگون، حکایت از رونق سفالگری در منطقه داشته و از این جهت با شهر سوخته قابل مقایسه است.

قره تپه؛ شهریار

بیشتر آثار باستانی مکشوفه در قره تپه به موزه های کشور انتقال یافته و هنوز فعالیتهای اکتشافی بر روی آن ادامه دارد.

تصاویری از قره تپه و حفاری های انجام شده در آن؛ شهریار

منابع:
anobanini
شهریار سرزمینی ایستاده در رهگذار تاریخ، احمد فرجی، محمد هژبری

[Mehdi]

تخت کیکاوس در حدود 18 کیلومتری شهر شهریار و 8 کیلومتری ملارد در روستای بیدگنه قرار گرفته است که به دوران ساسانی باز می گردد. این اثر که در 12 کیلومتری غرب تخت رستم واقع است جایگاه مقدسی برای برگزاری آئین های مذهبی در دوران باستان بوده و شامل سه بنا می باشد؛ که هر سه در پای یک تپه بلند به ارتفاع 100 متر قرار گرفته اند.

تخت کیکاووس؛ شهریار

این تپه بنا به مشاهده آنوبانینی به شکل تیغه ایست که در دشت پیش رفته و در نوک آن سکویی به شکل ذوزنقه به اضلاع 10 و 11 و 8 متر وجود دارد؛ و دسترسی بدان از طریق راهی عریض در دل کوه که به قسمت جنوب سکو منتهی می شود امکان پذیر است.

تخت کیکاووس؛ شهریار

این بنا از سنگ هایی که با ملات مخصوصی از گچ به هم متصل شده اند ساخته شده است. چهار طاقی تخت کیکاوس در پای بنا قرار دارد و نقشه آن به شکل مربع است؛ با درگاهی در شمال به عرض 230 ساتی متر و دیوارهایی به قطر 77 سانتی متر و به طور کلی در شمار چهار طاقی های عهد ساسانی طبقه بندی می شود.


منابع:
anobanini
شهریار سرزمینی ایستاده در رهگذار تاریخ، احمد فرجی، محمد هژبری
آثار ایران، آندره گودار

[Mehdi]

اثر باستانی تخت رستم که یکی از آتشکده های مهم منطقه در دوران ساسانی بوده است؛ در دهستان جوقین و در حدود 20 کیلومتری غرب شهریار؛ در کنار روستای قجر تخت رستم واقع است.

نمایی از کوهی که تخت رستم بر آن قرار دارد؛ شهریار

« آندره گودار» در کتاب خود درباره این اثر گفته است: نمای کلی تخت رستم مانند سایر بناهای مشابه می باشد که در مذاهب و کیش های باستانی وجود داشته است. هدف از ساخت این بنا انجام مراسم آتش در آن بوده است؛ که فقط موبدان زرتشتی بدان راه داشته اند.

راهنمای تخت رستم؛ شهریار

بنا بر تحقیق آنوبانینی در این آتشکده، آتش در حجره های وسط محوطه مدور سنگی روشن بوده است که در شب از حدود صدو پنجاه کیلومتری در معرض دید قرار داشته است. در قسمت پائین کوه یک سکو و یک بنای کوچک وجود دارد. این بنای کوچک که در 15 متری سکو قرار دارد و تقریبا سالم مانده است سقف کوتاهی دارد؛ فاصله راس گنبد آن تا سطح زمین 238 سانتیمتر بوده و دارای دو مدخل با طاق هایی به سبک معماریهای پیش از اسلام است.

نماهای مختلفی از تخت رستم؛ شهریار

تخت رستم تا امروز هم تقدس خود را تا حدود زیادی حفظ کرده و مردم محلی در مراسم و اعیاد ملی، جشنهای محلی را دور این بنای باستانی برگزار می کنند و به خصوص در روز سیزده نوروز (سیزده به در) در باغ های اطراف تخت رستم جشن هایی را برگزار کرده و پس از صرف ناهار همگی در کنار این کوه باستانی- آیینی جمع شده و مردان محلی اقدام به چوب بازی و رقص محلی می نمایند؛ امید است در جهت حفظ آداب و رسوم محلی و آیین های سنتی، نیروهای انتظامی از برگزاری این مراسم جلوگیری نکرده و سازمان های مسوول با عمل به وظیفه خود در جهت حفظ این آیین ها همکاری نموده و مراسم فوق هر ساله به صورت باشکوهی برگزار شود.

نماهای مختلفی از تخت رستم؛ شهریار

منابع:
anobanini
جغرافیای مفصل ایران، مسعود کیهان
شهریار سرزمینی ایستاده در رهگذار تاریخ، احمد فرجی، محمد هژبری
آثار ایران، آندره گودار