معرفی رصدگاهها و ویژگی های آنان

[Shahram]

پس از اینکه کمی اطلاعات در رابطه با نجوم بدست آوردید باید بتوانید به طور عملی هم آموخته های خودتون رو آزمایش کنید پس باید رصد کنید، ولی کجاها می شه رصد کرد ؟
محل رصد باید بدون آلودگی نوری و گرد و غبار باشه و تا حد ممکن شبها سرد و خشک باشه و تاریکی مهمترین عامل هست. باید ببینید توی اون محل با چشم غیرمسلح حداکثر ستاره های با قدر چند رو مشاهده می کنید و وضعیت جوی و آب و هوا و امکانات اونجا برای یک شب مانی مناسب هست یا نه. عامل مهم دیگری که وجود داره باز بودن افق منطقه هست یعنی افق توسط کوه و جنگل و ساختمون و ... پوشیده نشده باشه ( البته اگه رصد خاصی نزدیک افق نباشه می شه از این وضعیت چشم پوشی کرد و یا فقط جهت خاصی رو بررسی کرد که پدیده ای در آنجا رخ می دهد. )
قدر 6 تقریبا مرز بینایی ما آدمهاست ( البته بستگی به ویژگی های شخصی این مقدار در افراد متفاوته ! )
در اینجا محلهایی که به تجربه توسط گروهها بدست آمده اند رو معرفی می کنیم و تجربیات شخصی رو در موردشون ارائه می کنیم.
اطلاعات از سایتهای فروشگاه آسمان شب و سایت رصد گاه و سایت برساووش و چندین سایت دیگر استخراج شده اند. شما هم می تونید تجربیات شخصی خودتون رو به این بخش اضافه کنید.
************************************************** ******************************
روستای نویس در شهرستان تفرش 
کاروانسرای مرنجاب در دشت کویر                     
دریاچه تار در شهرستان دماوند                                    
 روستای آهار در شمیرانات                                
منطقه رینه و پلور در استان مازندران                
روستای آقچه قلعه در بخش نوبران شهرستان ساوه  
روستای معلمان در دشت کویر                                     
سایت موقت رصدخانه ملی در روستای فردو در استان قم      
تپه های حاشیه شهرستان دماوند              
دریاچه گهر در شهرستان الیگودرزاستان لرستان  
روستای مصر
كوير ورزنه
روستای خرانق
کاروانسرای قلعه خرگوشی
رصدگاه باتلاق گاوخونی
روستای خوراوند
کاروانسرای ده نمک
کاروانسرای دیر گچین
صوفی آباد سمنان
روستای سید آباد (جاده فیروزکوه)
روستای ابیانه
دریاچه اوان قزوین
کهک قم
ساحل نمکدان قشم

You can see links before reply
You can see links before reply

[Meghdad]

استفاده از این رصد خانه ها برای عموم هست یا افراد خاص؟
از قبل بایستی باهاشون مکاتبه کرد؟
چون برخی مکانها در فهرست برنامه های سسایت قرار داره
شرایط استفاده از آنها به چه صورت هست؟
الزاما رصدخانه مد نظر نيست و خيلى از اين محل‌ها صرفا مكان مناسبى براى رصد هستند و امكانات خاصى كه براى اين كار باشه هم ندارند.
احتمالا منظور فقط معرفى مكان‌هاى مناسب براى رصد، مطابق شرايط ذكر شده باشه.

[Shahram]

استفاده از این رصد خانه ها برای عموم هست یا افراد خاص؟
از قبل بایستی باهاشون مکاتبه کرد؟
چون برخی مکانها در فهرست برنامه های سسایت قرار داره
شرایط استفاده از آنها به چه صورت هست؟
الزاما رصدخانه مد نظر نيست و خيلى از اين محل‌ها صرفا مكان مناسبى براى رصد هستند و امكانات خاصى كه براى اين كار باشه هم ندارند.
احتمالا منظور فقط معرفى مكان‌هاى مناسب براى رصد، مطابق شرايط ذكر شده باشه.

مقداد جان کاملا درست گفتین. فعلا خارج از شهرها رصدخونه ای برای استفاده عمومی نداریم و اینها رصدگاه هستند و نه رصد خونه یعنی فقط آسمونشون خوبه ولی فعلا امکاناتی ندارند. ولی بعضی از اینها رو شروع کردند و امکانات بهداشتی و یا سکو می خوان بسازن مثلا لینک پایین رو نگاه کنید:

You can see links before reply

[Shahram]

شب،سکوت و کویر كه گرد هم مي‌آيند، انسان هايي که دل از زمین كنده و به آسمان دل داده اند، به آن نقطه جذب مي‌شوند. هر كجا مي‌خواهد باشد، كوير سمنان در ايران يا صحراي نوادا در آمريكا.شايد آنها در پي تجربه‌اي برتر از تجربه ‌هاي هر روزه در زندگی شهری هستند و يا راز پیدایش جهان را جستجو مي‌كنند و يا آنكه مي خواهند در ستارگان و سيارات ديگر سياحتي كنند.
براي اين سياحت يا جست‌و‌جو بيش از هر چيز، تاريكي نياز است و سكوت و صبوري و رصدخانه‌اي تا منجمان حرفه‌اي و آماتور به دور از جامعه شهری و در تاریکی شب به رصد زیبائیهای آسمان بپردازند. اجرام آسمانی را بررسي كنند و داده های رصدی را تجزیه و تحلیل. نقاط گوناگون زمین از نظرآلودگی نوری به ده درجه تقسیم می شوند. صحرای نوادا در آمریکا و کویر سمنان در ایران از نقاط درجه اول دنیا هستند.نقاط درجه یک براي رصد ستارگان، تاریک ترین سرزمین های دنیاست. اين مراكز بهشت منجمان هستند. رده بندی مزبور ادامه دارد تا نقاط درجه 10 که بزرگ ترین شهرهای دنیا همچون نیویورک،مسکو،توکیو ،مکزیکوسیتی و پایتخت کشورمان تهران را در بر مي‌گيرد و بالاترین میزان آلودگی نوری را داراست.
اما تمامی منجمان دنیا در رصدخانه ها مشغول به کار نیستند.در اين ميان منجمان آماتور که رشته تحصیلی آن ها الزاما فیزیک نیست برای رصد به مناطق تاریک نزدیک محل سکونتشان می روند تا به‌دور از آلودگی نوری و صوتی شهرها به رصد بپردازند.
رصد در نقاط تاریک تنها مربوط به زمان ما نیست بلکه در گذشته نیز منجمان به خارج از شهرها می رفتند.این نکته حائز اهمیت است که در گذشته ها، آلودگی نوری به دلیل عدم اختراع برق به معنای امروزی وجود نداشته است و دانشمندان برای رصد حتی در داخل شهرها مشکل چندانی نداشتند.با توجه به کاوش های باستان شناسی و مشاهدات باقیمانده رصدخانه های قدیمی این نکته آشكار است که رصدخانه ها در کنار شهرها و یا در بلندی های شهر تاسیس می شده است.البته مي‌توان حدس زد كه به دلیل عدم امنیت، رصدخانه ها در فواصل دور از شهرها و آبادی ها ساخته نمی شده است.
به نقل از منابع تاریخي، دانشمندان بزرگ ایرانی در گذشته به غیر از رصدخانه ها،در شهرها در سرای دیوان ها و دارالاماره ها و در خارج از شهرها،در تپه های مرتفع، مناطق کویری،سواحل دریاها و دشت های باز و اصولا هر مکانی که دارای افق های باز و بدون آلودگی نوری و غبار بود به رصد می پرداختند.
در طول تاریخ دو هزار و پانصد ساله ایران، رصدخانه های مهم و کارآمدی ساخته شده که در ارتقاي دانش ایران و همسایگان آن تاثیر به‌سزایی داشته است.از رصدخانه های مهم ایران در گذشته می توان به رصدخانه های تخت جمشید ،نیمروز،جندی شاپور،نشابور،بغداد، مراغه و سمرقند اشاره كرد.مهم ترین رصدخانه ایران در گذشته رصدخانه مراغه بوده که توسط خواجه نصیر الدین طوسی بنا شده است. این رصدخانه بر فراز تپه ای بلند در نزدیکی شهر مراغه در طول سال‌های ششصد و پنجاه تا ششصد وهفتاد هجری قمری ساخته شده است. این مرکز بزرگ علمی به دستور منگوقاآن نوه چنگیزخان ساخته شد.در سالهای اولیه دهه 1350یک گروه باستان شناسی به سرپرستی پرویز ورجاوند با حمایت داشگاه تبریز به کاوش در این رصدخانه پرداختند. حاصل این کاوش ها در کتابی به نام کاوش رصدخانه مراغه چاپ شده است. به گفته دکتر ورجاوند در کتاب کاوش رصدخانه مراغه«این اولین کاوش در ایران است که با هدف بازیافتن و شناسایی آثار به جای مانده یک مرکز علمی صورت می پذیرد.»
پس از هشتصد سال از تاریخ ساخت رصدخانه مراغه، هم اکنون بیش از 30 رصدخانه تحقیقی و تفریحی در اقصی نقاط ایران ساخته شده است.اندازه تلسکوپ رصدخانه های ایران از یک متر تا 5/4 اینچ است که هر یک از آن ها با کاربری‌های متفاوت به فعالیت مشغولند.اندازه قطر آینه بزرگ ترین تلسکوپ ایران تنها به قطر یک متر است که در رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی دانشگاه تبریز قرار دارد.این در حالی است که بزرگ ترین تلسکوپ همسایه ما ارمنستان به قطر 5/2 متر است و در رصدخانه بوراکان قرار دارد.
امتياز استفاده از رصدخانه های ایران که جایگاه خوب تعدادی از آن ها امروزه به علت گسترش آلودگی نوری شهرها از دست رفته است، تنها در اختیار اساتید،محققان و گروه های خاصی از دانشجویان است. بنابراین منجمان آماتور ایرانی فرصت بسیار کمی برای استفاده از این امکانات دارند.البته در صورت استفاده از این رصدخانه ها باز هم کار بزرگی نمی توان انجام داد زیرا که به جز رصدخانه دانشگاه تبریز،قطر آینه تلسکوپ دیگر رصدخانه های ایران در مقابل دیگر تلسکوپ های جهان بسیار کوچک است و استفاده علمی چندانی به جز اجرای چند پروژه مشخص از آن ها نمی توان کرد.
منجمان آماتور ایرانی برای رصد به خارج از شهرها و به دشت ها،کوهستان های مرتفع و کویرهای وسیع می روند.یکی از موئلفه های مهم آن ها برای انتخاب سایت های رصدی،امن بودن و داشتن سرپناه رصدگاه است.این موئلفه باعث شده است که بسیاری از رصدهای منجمان، در بناهاي تاریخی که در خارج از شهرها قرار دارد، برگزار شود.آثار تاریخی‌ای که در خارج از شهرها قرار دارند و به طورکامل مرمت شده‌اند و همچنین قسمتی از آن ها سرباز است به دلیل دوری از آلودگی نوری ،هوایی و صوتی شهرها و نبود مکان های مرتفعی همچون ساختمان های بلند و داشتن سرپناهی امن به همراه نیروهای امنیتی ، بهترین مکان رصد برای منجمان آماتور است.
دوست داران آسمان شب، به مكان‌ها و بناهاي تاریخی که هم اکنون فعال هستند و با مجوز می توان به آن جا رفت، سفر می کنند.آنها در پشت بام،حیاط و محوطه بنای تاریخی مستقر می شوند تا شب رصدی خود را برگزار کنند. رصد سیارات منظومه خورشیدی و هزاران هزار جرم آسمانی دیگر در نقطه ای تاریک از سرزمین ایران،در درون بنایی تاریخی احساس خاصی را به منجمی که شبی را در آن بنا است، منتقل می کند. تصورش را بکنید، شما در میان کویر در جایی که اثری از زندگی شهری نیست در بنایی با قدمت بیش از چهارصد سال در حال رصد هستید. شب است و جز نور مهتاب و ستارگان نور دیگری نیست. اگر سرتان را کمی به عقب برگردانید سایه خود را می بینید که ناشی از برخورد نور ستاره ای درخشان است که آسمان را در شبی تاریک برایتان روشن کرده است. به جز منجمان، دوست داران تاریخ ايران، باستان شناسان و دانشجویان مرتبط نيز به همراه کوهنوردان،بیابان گردان و گردشگران به این بناهای تاریخی دور سفر می کنند.البته گردشگران ایرانی و خارجی بسیار کمی نیز هستند که توسط تورهای داخلی و خارجی به این مناطق می آیند. قصد کوهنوردان از سفر به این مناطق تاریخی صعود به قلل همجوار آن مناطق و بیابان گردان نیز گردش و پیاده روی در کویر منطقه است.
کاروانسراها،قلعه ها،آتشکده ها و بناهای تاریخی بی شماری در گوشه و کنار ایران وجود دارند که در مناطق غیر شهری و در میان دشت ها،بیابان ها و کوهستان ها واقع شده اند.تعداد بسیاری از این آثار تاریخی بازسازی شده و یا در حال مرمت هستند. موقعیت فعلی این بناها از چند حالت خارج نیست:

1- ورود به بنای تاریخی آزاد است.
2- بنای تاریخی در حال مرمت است و بسته.
3- در بنای تاریخی تنها نگهبانان و دیده بانان حفاظت محیط زیست سکونت دارند و گهگاه کارشناسانی به آن جا اعزام می شوند.
4- بنای تریخی مرمت شده و ورود به آن تنها با داشتن موجز امکان پذیر است.
5- مکان تاریخی بلااستفاده و متروك مانده است.
خوشبختانه با تصویب و اجرای طرح پاسداران میراث فرهنگی تعدادی از این بناهای دور افتاده نیز شامل این طرح شدند و هم اکنون دارای نیروهای ویژه پاسدار میراث فرهنگی هستند.البته تعدادی از بناهای دورافتاده تاریخی پیش از این طرح از سوی نیروهای مردمی و محلی و با حمایت معنوی سازمان میراث فرهنگی و نیروی انتظامی حفاظت می شده اند که هم اکنون نیز ادامه دارد.
در ایران آثار تاریخی فراوانی وجود دارد که حائز شرایط مناسب برای رصد منجمان است.در این جا به چند بنا و منطقه تاریخی استان های همجوار تهران که هم اکنون از مکان های اصلی رصد منجمان آماتور استان های تهران،قم،سمنان،اصفهان،قزو ین و مرکزی است، اشاره می شود:
کاروانسرای مرنجاب در کویر مرنجاب،کاروانسرای سرخه در حاشیه کویر سمنان، کاروانسرای قصر بهرام در پارک ملی کویر و در شمال دریاچه بزرگ نمک ، کاروانسرای ده نمک در حاشیه جنوبی رشته کوه های البرز در جاده مشهد که روزگاری در مسیر جاده ابریشم قرار داشته است، آتشکده نویس در روستای نویس تفرش.آتشکده نیاسر در شهر نیاسر کاشان و منطقه تاریخی الموت که پایگاه حکومت حسن صباح حاکم اسماعیلی مذهب افسانه ای دوره مغولها بوده و دارای بیش از 50 قلعه است.
این بناها در مناطق غیرشهری و در سرزمین های تاریکی قرار دارند که بهشت منجمان ایران است و هر يك از آنها در مطالبي مستقل و جداگانه بررسي مي‌شوند.

chn.ir

*********************************
فقط باید این نکته رو اضافه کنم که قصر بهرام دیگه منطقه نظامی شده و گرفتن مجوز رصد تقریبا غیرممکن شده است.

[Shahram]

ستاره هاي راه شيري بر آسمان مرنجاب مي درخشند

ميراث خبر، گروه فرهنگ، شراگیم امینی- خورشید غروب کرده است و ستارگان در آسمان ظاهر شده اند.شب آغاز و نقش زیبای راه شیری در آسمان گسترانیده شده است. این جا کویر مرنجاب است. در سکوت بی انتهای کویر و در ضلع جنوبي دریاچه نمک قم کاروانسرایی تنها،مامن مسافران دشتی بی انتها است. کاروانسرای مرنجاب با قدمتی بیش از 350 سال در 200 کیلومتری جنوب غربی تهران و در 70 کیلومتری شمال شرقي کاشان قرار دارد.
این بنای زیبا در دوره صفویان به دستور شاه عباس صفوی در چهارچوب طرح مسیر کاروان روی اصفهان به مشهد ساخته شده است. در راستای این طرح از اصفهان تا مشهد کاروانسراهایی بنا شد تا زائران حرم امام رضا(ع) در طول مسیر در این کاروانسراها سکنی گزینند.این مسیر به ترتیب از اصفهان تا مشهد شامل کاروانسراهای مرنجاب،قصر بهرام، ده نمک،سرخه و چندین کاروانسرای دیگر است.کاروانسرای مرنجاب و قصر بهرام در راه سیاه کوه و جاده کویرنمک قرار دارد.از کاروانسرای ده نمک،مسافران مسیر خود تا مشهد را در جاده ابریشم ادامه می دادند.
نام کاروانسرا بر اساس نام منطقه که به کویر مرنجاب شهرت دارد گذاشته شده است. مرنجاب از شرق به دشت کوير و از جنوب شرقي به دو کوه يخاب و کوه لطيف منتهي مي‌شود.کاروانسرای مرنجاب میزبان دوست داران تاریخ و طبیعت است که به آن جا می آیند تا در سکوتی وصف ناشدنی به گردش در کویر مرنجاب بپردازند و چند ساعتی را به دور از زندگی شهری سپری و به تاریخ سفر کنند.اما به جز آن ها گروه دیگری نیز هستند که به این کاروانسرا سفر می کنند.دوست داران آسمان شب که از آلودگی نوری شهرها و گستردگی آن به ستوه آمده اند به این کاروانسرا می آیند تا در بام این بنا و در زیر آسمانی صاف و تاریک شبی را به رصد ستارگان آسمان بپردازند. سکوت کویر به همراهی شبی تاریک، فرصت بسیار مناسبی برای برگزاری یک شب رصدی است.چیزی که در این منطقه به فراوانی وجود دارد.
در کاروانسرای مرنجاب نزدیک به ده نفر سکونت دارند که شامل رئیس ، کارشناسان و نگهبانان کاروانسرا به همراه دیده بانان حفاظت محیط زیست است.این بنا در طول چند سال گذشته توسط اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان به طور کامل مرمت و بازسازی شده و دارای امکانات کامل آب و برق می باشد که البته آب آن کمی شور است.
برای رفتن به کاروانسرای مرنجاب بایستی از تهران به قم و سپس به کاشان بروید و از آن جا به سمت شمال شرق به سوی شمالي‌ترين شهر کویری استان اصفهان، آران و بیدگل حرکت کنید. آران و بیدگل شهری با آب و هوای گرم و خشک و در حاشیه کویر مرنجاب است. آران و بیدگل از توابع شهرستان کاشان بیش از 40000 نفرجمعیت دارد.نام آران را به یکی از بزرگان ایران باستان به نام آران بن قاسان که بانی این آبادی بوده است، نسبت می دهند.شهر بیدگل که در مجاورت آران بنا شده در گذشته از این شهر جدا بوده است.بنیان آبادی بیدگل را به بی بی گل، دختر یکی از سرداران مغول منسوب می دانند. آثار تاریخی آران و بیدگل عبارتند از بقعه های امامزاده هلال،امام زاده قاسم،شاهزاده هادی اولاد امام سجاد(ع)،مسجد جامع قاضی آران و مسجد جامع نقشینه.
در این شهر امام زاده ای بزرگ به نام امام زاده هلال وجود دارد که در در قسمت شرقی شهر واقع شده است. این بنا مهم ترین بنای تاریخی و مذهبی و به قولی نشان شهر است که مردمان شهرهای نزدیک را برای زیارت به آن جا می کشاند. گفته می شود که محمد هلال،همان محمد اوسط است که در کتب تاریخی از او به نام محمد ماه روی یاد شده است.اما شیخ مفید در بین اولاد امام علی(ع) از فرزندی به نام محمد هلال نام نبرده است. اصل بنای امام زاده مربوط به دوران صفویان است که در دوران ناصرالدین شاه توسط استاد باقر ولد استاد حسن به طور کامل مرمت شده است. این امام زاده دارای گنبدی با دو گلدسته مزین به کاشی های نقش دار،صحن شمالی و جنوبی وسیع،ایوان های مرتفع،صفه،غرفه های متعدد،حوضخانه،سراب و بادگیرهای قدیمی است. داخل حرم،ایوان و صحن های امام زاده،گروهی از علما و بزرگان آران مدفون شده اند که روی قبر هر یک سنگ قبری تاریخی قرار دارد.
از امام زاده هلال تا کاروانسرای مرنجاب جاده خاکی(شوسه) وجود دارد که به طور دقیقی مشخص نیست و در طول راه چند دو راهی دارد. بنابراین مسافرانی که به قصد این کاروانسرا سفر می کنند از راهنمایان محلی کمک می جویند.از آران و بیدگل تا کاروانسرای مرنجاب در حدود دو ساعت راه است. در این مسیر هیچ روستایی وجود ندارد و تنها چند مزرعه کوچک آن هم در ابتدای راه در منطقه چهار طاقي هست.در طول مسیر تنها یک چاه آب قرار دارد که در نزدیکی جاده خاکی کاروانسرا است.از جاذبه های این مسیر شترهایی هستند که در دوردست- ها به آرامی در حال حرکت هستند و گهگاه به نزدیک های جاده می آیند.
نقشه کاروانسرای مرنجاب مربع شکل است. کاروانسرا از چندین اتاق و شاه نشین تشکیل شده که به دور حیاطی در ابعاد 30×20 متر قرار دارند. کاروانسرا با گچ و آجر و محكم ساخته شده و دارای اتاق ها و اصطبل های متعدد و 6 برج است. در ضلع جنوبی کاروانسرا استخر آبی در ابعاد تقریبی 10×4 متر قرار دارد.آب این استخر از چشمه ای که در زیر خود آن وجود دارد پر می شود که آب مصرفی کاروانسرا نیز از همین چشمه است. وجود چنین چشمه پر آب و زلالی به همراه چندین درخت بلند قامت در میان کویری خشک، نعمتی بس بزرگ و شگفت انگیز است که موجب حیرت و تعجب مسافرانی است که به این کاروانسرا می آیند.
کاروانسرای مرنجاب یکی از مهم ترین رصدگاه های ایران است که عاشقان آسمان شب را از نقاط مختلف استان های همجوار به سوی خود رهسپار می کند.گروه های نجومی اکثرا در نیمه دوم سال به این کاروانسرا می آیند تا به دور از گرمای تابستانی منطقه شبی را در زیر آسمان زیبای کویر به رصد بپردازند.آن ها در بام کاروانسرا مستقر می شوند و تلسکوپ ها و دوربین های دوچشمیشان را به سوی آسمان نشانه می برند تا بتوانند زیبائیهای آسمان شب را در سکوتی زیبا رصد كنند.دمای هوای منطقه در نیمه دوم سال به صفر درجه و به ندرت به یکی،دو درجه زیر صفر هم می رسد که البته برای منجمانی که با لباس های مناسب و به خصوص بادگیر(بعلت وزش بادهای سرد شبانه)آمده اند زیاد آزار دهنده نیست.بدون شک رصد ستاره سهیل که تنها در عرض های جنوبی قابل رصد است از این کاروانسرا بسیار دیدنی و بیادماندنی است.ستاره ای که پرنورترین جرم آسمان نیمکره جنوبی است و در شهرهای شمالی ایران قابل رصد نیست.
در فاصله تقریبا 12کیلومتری از شرق کاروانسرا،تپه های روان شنی وجود دارد که از جاذبه های بسیار زیبای کویر مرنجاب است. این تپه های شنی در محدوده ای تقریبا وسیع و با شیب های تند مکان بسیار مناسبی برای آن دسته از عکاسانی است که به سوژه های بدیع و جذاب در طبیعت علاقمند هستند.البته در فصل تابستان،مارهای غیر سمی و گهگاه سمی در این تپه های شنی دیده می شوند که ممکن است برای آن ها مشکل آفرین شود.از آن جا که نزدیک ترین درمانگاه به این منطقه در شهر آران و بیدگل قرار دارد لازم است گروه هایی که به این منطقه می آیند لوازم اولیه پزشکی و لااقل پادزهر به همراه داشته باشند.
از تپه های شنی به سمت شمال شرقی، جاده خاکی‌اي وجود دارد که از شرق دریاچه بزرگ نمک می گذرد و به کاروان سرای قصربهرام در شمال دریاچه می رسد.عرض جاده بسیار باريك است و گاهی اوقات بر اثر وزش بادهای کویری قسمت هایی از جاده به طور کامل ناپدید می شود.از این مسیر تنها خودروهایی همچون جیپ می توانند عبور كنند. در طول مسیر هیچ نشانی از تمدن وجود ندارد و تنها چیزی که به چشم می خورد خاک و شن است.
در شمال کاروانسرای مرنجاب رشته کوه کوچک سیاه کوه قرار دارد.ارتفاع قله سیاه کوه 1865 متر است. زمین های اطراف سیاه کوه باتلاقی است و تنها از چند نقطه خاص و با کمک راهنمای محلی خبره می توان به این قله صعود کرد.به گفته یکی از ساکنان منطقه چندین سال پیش گروه کوچکی که برای صعود به این قله کم ارتفاع رفته بودند به علت عدم آشنایی با منطقه گم شدند وجستجوهای هلی کوپتری که برای پیدا کردن آن ها به سیاه کوه آمده بود بی فایده بود و آن ها هرگز پیدا نشدند.
آب و هوای کویر مرنجاب در فصل تابستان گرم است و به خصوص در طول روز دمای هوا بسیار بالا می رود.این امر باعث می شود که حیوانات موذی همچون عقرب ، رتیل و گهگاه مار به کاروانسرا بیایند و برای ساکنان کاروانسرا مشکلاتی را ایجاد كنند.البته به خاطر مرمت و بازسازی ای که در چند سال قبل انجام شده است کل کاروانسرا وبه خصوص پشت بام آن به طور کامل سم پاشی شده است و هر چند مدت یک بار این کار تجدید می شود.پیشنهاد مسئولان کاروانسرا این است که گروه هایی که شب را در این بنا به سر می برند در بام کاروانسرا استراحت نکنند.
کاروانسرای مرنجاب،تپه های شنی،دشت بی انتهای کویر،سیاه کوه و طلوع و غروب زیبای خورشید در افق باز کویر به همراه آسمان پرستاره اش به علاوه ده ها جاذبه طبیعی دیگر سوژه های بسیار زیبایی برای عکاسان طبیعت است که عازم این منطقه از ایران زمین هستند.
اگر علاقمند سفر به کویر مرنجاب هستید پیش از حرکت حتما با اداره میراث فرهنگی و فرمانداری شهر آران و بیدگل هماهنگی کنید تا پس از کسب مجوز به همراه یک راهنمای محلی عازم این منطقه زیبا شوید.
در سکوت بی انتهای مرنجاب به یاد دوست داران ستارگان كه آنجا نيستند، باشید و از شهاب‌باران لذت ببريد.
جهت مطالعه بیشتر مراجعه فرماييد به:

* کاروانسراهای ایران
* ماهنامه نجوم- شماره 130
* مجموعه راهنمای جامع ایرانگردی استان اصفهان
* کوه ها و رودخانه های ایران
* اطلس راه‌هاي ايران

منبع: chn.ir

[Shahram]

نیاسر


یکی دیگه از جاهایی که به عنوان رصد گاه شناخته شده است نیاسر می باشد. اطلاعات کلی رو در آدرس پایین می تونید پیدا کنید

You can see links before reply

آتشکده نیاسر که در اصطلاح به آنها چهارطاقی هم می گویند یک بنای نجومی است که زمان انقلابها تابستانی و زمستانی را نشان می دهد و هر سال روز اول تیر مراسمی هم بدین مناسبت برگزار می شود.

You can see links before reply D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%B1

You can see links before reply

در آنجا یک رصد خانه هم وجود دارد که نزدیک آتشکده یا چهار طاقی قرار گرفته است و روزهای شنبه تا سه شنبه با هماهنگی قبلی می توان از آن بازدید کرد.

You can see links before reply

شماره تلفن رصدخانه 03623223355

[biaboon]

تعجب ميكنم كه چطور كوير شهداد رو جا انداختين!!!!!!!!!!!!!!!!!:13:

[Shahram]

تعجب ميكنم كه چطور كوير شهداد رو جا انداختين!!!!!!!!!!!!!!!!!:13:

نکته اول: این بخش در حال تکمیله. و حالا حالا ها جا داره کامل بشه
نکته دوم: من شهداد نبودم و گزارشی ازش ندارم ولی شرایط لازم رو داره. اگه شما تجربه ای یا گزارشی دارید خوشحال می شم اینجا قرار بدین :3:

[Zapata]

نکته اول: این بخش در حال تکمیله. و حالا حالا ها جا داره کامل بشه
نکته دوم: من شهداد نبودم و گزارشی ازش ندارم ولی شرایط لازم رو داره. اگه شما تجربه ای یا گزارشی دارید خوشحال می شم اینجا قرار بدین :3:
سلام آقا شهرام كاروانسرا قصر بهرام چي شد ميتونيم بريم يا نه :7:

[Shahram]

سلام آقا شهرام كاروانسرا قصر بهرام چي شد ميتونيم بريم يا نه :7:



...
فقط باید این نکته رو اضافه کنم که قصر بهرام دیگه منطقه نظامی شده و گرفتن مجوز رصد تقریبا غیرممکن شده است.

کلا اون کاروانسراهایی که خیلی مورد استفاده بودند دیگه به کار نمی آن. قصر بهرام یه بخشی اش منطقه نظامی هست، ده نمک هم بغلش یه پمپ بنزین زدند که با چند تا پروژکتور کاروانسرا تا صبح روشنه.
همون صوفی آباد هم که روز به روز آلودگی نوریش داره زیاد می شه. باید دنبال جاهای جدید بود. اگه تعداد کم باشه خیلی جاها می شه رفت. یه سری کاروانسرای دیگه داریم مثل دیرگچین یا قوشه یا قلعه خرگوشی و ... . ولی الان باید بیشتر روی روستا ها فکر کرد. مخصوصا واسه تور و تعداد بالا. یا یه سری زیارت گاهها و مراکز مذهبی خارج یا کنار شهرهای کوچکتر. چند جای جدید پیدا کردم، باید بررسی کنم اگه مناسب بودند اینجا اضافه می کنم.

[minerva]

پس امسال برنامه های مرنجاب و شهداد و مصر حسابی مفصله . من از الان منتظرشم

[Shahram]

پس امسال برنامه های مرنجاب و شهداد و مصر حسابی مفصله . من از الان منتظرشم

این همه برنامه. امیدوارم :105:

[Shagerd Shoofer]

از اطلاعات بسيار بسيار مفيدت ممنون شهرام جان، عالي بود

[ستاره بنیادی]

روستای مصر

روستای مصر در نزدیکی شهرستانهای کوچک خور و جندق و در شمال شرقی استان اصفهان واقع شده. این روستا به واقع می توان گفت که در دل کویر قرار گرفته و طبیعت نسبتا دست نخورده و آرامی دارد و آسمانی بسیار صاف و پر ستاره . بی شک در دل کویر این منطقه ستارگان تا قدر شش دیده می شوند . از نظر امکانات اقامتی در منطقه بهتر است هم به جهت داشتن سرپناهی برای استراحت و همچنین انجام امور اضطراری و هم به جهت داشتن تعامل بهتر با مردم روستا و مواجه نشدن با مشکلات سرویس دهی مردم بومی اقدام به کرایه یک اتاق و یا یک خانه بسته به تعداد مسافران نمایید. در این شرایط از امکانات خوبی بهره مند میشوید و مورد مهمان نوازی قرار میگیرید. معمولا جهت رصد از منطقه اصلی روستا دور میشوند تا اندک نور روستا هم مزاحمتی برای رصدگران ایجاد نکند ، در این صورت اولاً سعی کنید از وانتهای کرایه ای روستاییان استفاده نمایید تا گرفتار شنهای کویر نشوید و ضمناً حتما مراقب جانوران موزی مناطق کویری باشید و جهت استراحت حتما از چادرهای مناسب و بدون درز استفاده نمایید. فاصله زمانی این منطقه تا تهران حدود 10 ساعت بدون توقف و 11 ساعت با مجموع توقفات و از نظر مسافت حدود کمتر از 680 کیلومتر می باشد. مانند تمام مناطق کویری شبهای سرد و روزهای بسیار گرم وخشک دارد و البته توصیه میکنم که حتما در صورت سفر به این منطقه رمل نوردی ، قدم زدن در ماسه ها و شتر سواری را هم فراموش نکنید.

برای دسترسی به این روستا می توانید از راه شهرستان جندق عزیمت کنید که در این صورت باید مسافتی حدود 56 کیلومتر را درجاده خاکی طی کنید ، و اگر تمایل داشتید از جاده آسفالته استفاده کنید میتوانید با طی مسافتی معادل 120 کیلومتر منطقه را دور زده و از طرف شهرستان خور به طرف روستای مصر عزیمت نمایید.

قابل ذکر است که شهرستانهای اطراف مصر مانند جندق و خور هم از نظر جاذبه های گردشگری و همچنین آلودگی نوری تفاوت چندانی با روستای مصر نداشته و لایق توجه بیشتری هستند .


You can see links before reply (You can see links before reply)

[ستاره بنیادی]

کاروانسرای قلعه خرگوشی

این کاروانسرای متعلق به دوره صفویه است و در جاده قدیم یزد-اصفهان قرار دارد، نزدیک ترین شهر به این کاروانسرا شهرستان عقدا است که در 60 کیلومتری آن قرار دارد ابعاد آن 80*80 متر است که شامل صفه ها، حجره ها و اصطبل است، دیواره روی پشت بام دو متر عرض دارد و یک مخزن آب به صورت آب انبار در وسط آن قرار دارد که عموما در آن آب تمیز قابل دسترس است، چوپانان از این مکان به عنوان اقامتگاه استفاده می کنند، لازم به ذکر است داخل رباط یک چشمه آب بسیار گوارا و آشامیدنی وجود دارد!!! کاروانسرا کاملا داخل طبیعت بکر و وسط کویر قرار گرفته و می توان از آن به عنوان یک رصدگاه بسیار زیبا و مناسب استفاده کرد (تا قدر 6 و گاها تا 6.5 قابل رویت است) آلودگی نوری و مانع در سطح افق وجود ندارد، فقط ممکن است گاهی اوقات در سطح افق غبار داشته باشیم ولی به جرئت می توان از آن به عنوان بهترین رصدگاه ها نام برد، نزدیک ترین آبادی تا این کاروانسرا در فاصله 7 کیلومتری است که یک روستای تک خانواره است به نام کاییون که مردم بسیار خونگرمی هستند.

برای رسیدن به این رصدگاه از شهر عقدا در جاده قدیم یزد-اصفهان در مسیر اردکان به نایین جدا می شود و پس از پشت سر گذاشتن روستاهای مزرعه نو، خلیل آباد و سروعلیا وارد بیابان خرگوشی می شویم که این کاروانسرا در دل این کویر جای دارد تا سرو علیا مسیر آسفالته است ولی از آن جا برای رسیدن به کاروانسرا باید مسافت 25 کیلومتر شنی را بپیماییم.

[ستاره بنیادی]

مناطق و جاده های مختلف الموت

منطقه الموت، یکی از مناطق خوب برای رصد و عکاسی نجومی از زیبایی های آسمان شب است. که البته همه شما این رو می دونید و چیز جدیدی نیست ولی اون چیزی که باعث شد من این پست رو بزنم این بود که دره الموت فقط معلم کلایه، روستا ی گازرخان، و روستاهای اطراف و در راه معلم کلایه نیست. اکثر افراد فقط بخش شرقی الموت را به عنوان الموت می شناسند. الموت منطقه وسیعی است که از طالقان یعنی جایی در مرز بین استان قزوین و مازندارن و تهران، تا شمال غرب استان قزوین یعنی جایی در مرز بین استان قزوین و گیلان گسترده شده است. روستا ها و مناطقی در الموت هستند که این روستا هم می توانند جهت رصد و عکاسی انتخاب شوند و روستای گازرخان که مورد توجه رصدگران و عکاسان است یکی از آنها است که بخاطر قرار گیری قلعه حسن صباح(آشیانه عقاب) که محل استقرار و فرماندهی حسن صباح بوده است و امکانات رفاهی و اقامتی مورد توجه بیشتر قرار گرفته است. هر نقطه از الموت طبیعت زیبا و جاذبه های تاریخی متنوعی نسبت به سایر مناطق آن دارد. به عنوان مثال قلعه حسن صباح یکی از قلعه های منطقه الموت است و قلعه های دیگری مثل لمبسر در منطقه الموت وجود دارند.
از شهر قزوین 3 راه برای دسترسی به منطقه الموت وجود دارد. اسم های داخل پرانتز در منطقه ی الموت قرار دارند.
1- قزوین- کورانه- رزجرد - ( قسطین لار- رجایی دشت- معلم کلایه - مینودشت- زوارک – گرمارود- پیچه بن)
روستای گازر خان و دریاچه اوان در مسیرهای فرعی همین جاده قرار دارند. و روستای زیبای پیچه بن آخرین روستای استان قزوین در این مسیر است و ادامه این مسیر، جاده ای خاکی به سمت جنگل های 2000 ومنطقه تنکابن استان مازندران است.
2- قزوین - باراجین - زرشک -( کامان- فلار- بهرام آباد- رازمیان- هیر- ویار- شنگل رود)
قلعه تاریخی لمبسر در این مسیر و در 2 کیلومتری رازمیان قرار دارد. رو ستاهای زیادی در این منطقه و در اطراف بهرام آباد قرار دارند. روستای ویار یا شنگل رود آخرین روستاهای استان قزوین در این جاده هستند و ادامه این مسیر جاده ای ماشین رو به سمت رودسر استان گیلان است. البته جالب اینکه 10 کیلومتر از این جاده در استان مازندران قرار دارد و بعد وارد استان گیلان می شود یعنی در گذر از این جاده در حدود 20 کیلومتر از 3استان گذر می کنید.
3- قزوین - اسماعیل آباد - الولک – (بلکان - خسرود – دستجرد- بازرگاه)
این مسیر، جاده ای است که کمتر شناخته شده است. و ادامه آن جاده ی خاکی ماشین رو به سمت بخش رودبار استان گیلان و از این جاده می شود به کلیشم و داماش رسید.
تمام این مسیرها از جنوب یعنی از قزوین به سمت شمال یعنی الموت هستند. جالب توجه این که جاده ای آسفاته از سمت شرق یعنی بخش رودبار الموت به سمت الموت غربی وجود دارد که مسیر آن معلم کلایه- رجایی دشت- رازمیان- دستجرد است. یعنی اگر شما از هر کدام از این مسیرها به الموت بروید به تمام مناطق الموت هم دسترسی دارید.
امیداوارم که این مطلب ناقص من مورد توجه منجمان و طبیعت گردان عزیز قرار بگیرد. هدف من از این پست معرفی مناطق کمتر شناخته شده الموت برای منجمان آماتور و عکاسان آسمان شب و طبیعت بود. و معرفی راههای دسترسی به مناطق دیگر الموت به غیر از راه های شناخته شده و ادامه این مسیرها تا شمال.

You can see links before reply (You can see links before reply)

[Shahram]

ممنون. :41:
فقط اگه بتونید عکس دوم رو کمی کوچیکتر بذارین که فرم صفحه به هم نریزه خیلی زیباتر می شه:3:

[ستاره بنیادی]

رصدگاه باتلاق گاوخونی

باتلاق گاخونی از تالابهای با ارزش و نادری است که در فلات مرکزی ایران و در آستانه کویر قرار دارد. گاخونی به معنی گاوخانه است و گور خونی هم نامیده میشود. ظاهرا به علت وجود تعداد زیادی گورخر در گذشته به این نام معروف شده است.

مساحت گاخونی در حدود 476 کیلومتر مربع است و در 167 کیلومتری جنوب شرقی اصفهان قرار دارد. حداکثر عمق آن 80 تا 150 سانتیمتر است و در ارتفاع 1470 متری از سطح دریاهای آزاد قرار گرفته است. گاخونی با آغاز فصل سرما پذیرای هزارن پرنده مهاجر است که از شمال به آن ناحیه مهاجرت میکنند و فضای جالب توجهی را بوجود می آورند. اهم این پرندگان مهاجر عبارتند از: کاکایی، آبچلیک، غاز، خودکا، اردک نوک پهن، حواصیل، خاکستری و لک لک.

اهمیت تالاب گاوخونی را می توان به شرح زیر فهرست بندی نمود:

- دارای تولیدات و ذخایر بسیار بالا بیولوژیک است.

- زیستگاه بسیارمناسبی برای آبزیان، حیات وحش و پرندگان مهاجر بومی است.

- فضاهای تفریحی مناسبی دارد.

- از زمینه های پژوهشی و تحقیقاتی برخوردار است.

- مهاجرت پرندگان از نواحی شمالی در فصلهای سرد و یخبندان، و همچنین از نواحی جنوبی در فصلهای گرم به این منطقه، زیبایی جالب توجهی به آن می بخشد.

تالاب گاوخونی که در فاصله 145 کیلومتری جنوب شرقی اصفهان واقع شده، با وسعت تقریبی 476 کیلومتر مربع و به شکل یک گلابی از شمال به جنوب کشیده شده است که در وسیع ترین قسمتها، طول آن حدود 45 کلومتر و عرضش 35 کیلومتر و بسیار کم عمق بوده به قسمتی که حداکثر عمق این تالاب بیبن 80 تا 120 سانتیمتر میباشد. وسعت، عمق، میزان آب و حتی چشم انداز طبیعی آن وابسته به شرایط اقلیمی حوزه آبریز و میزان کم آبی و پر آبی رودخانه زاینده رود بوده که تنها آبریز دائمی آن تالاب به حساب می آید. شهر ورزنه در فاصله 14 کیلومتری تالاب، نزدیکترین و مهمترین مرکز جمعیتی نواحی اطراف گاوخونی بوده که در ناحبه شمالی تالاب قرار داشته و در سال 1375(ه.ش) ساکنین آن حدود 10000 نفر شمارش شده که در فاصله 11 کیلومتری شرق شهر اصفهان قرار دارد.

راه های مهم دسترسی به گاوخونی به شرح ذیل میباشد:

1- اصفهان- زیار- اژیه- ورزنه- گاوخونی

2- اصفهان- سگزی- کوهپایه- هرند- اژیه- ورزنه- گاوخونی

3- اصفهان- زیار- قارنه- نیک آباد- اژیه- ورزنه- گاوخونی

4- اصفهان- جرقویه(نیک آباد)- خارا- گاخونی

5- یزد- میبد- جاده منتهی به کوههای ندوشن- قلعه خرگوشی- گاوخونی

در سال در فصلهای پاییز و زمستان آوای پر هیاهو و دلنشین صدها هزار پرنده ای که ازسایر نقاط سرد سیر داخل و خارج کشور به تالاب گاوخونی مهاجرت می کنند، در این محل طنین می افکنند. اهمیت این تالاب، تنها به اینکه آنها فقط زمستانی را در آن سپری می کنند، خلاصه نمی شود بلکه دارای اثرات بسیار مفید و موثر اکولوژیکی بر منطقه می باشد.

ارتفاع تالاب از سطح دریاچه به طور میانگین 1470 متر است. از مهمترین ارتفاعات نزدیک به تالاب کوه سیاه (سیاه کوه) با ارتفاع 1725 متر در شمال تالاب و نزدیکترین نقطه مرتفع به تالاب با سیمایی خوش منظره از ساحل دریاچه، کوه «هزارخانه» با ارتفاع 1972 متر است که در غرب تالاب بوده و از کوه «ندوشن» نیز با بالاترین ارتفاع به میزان 2190 متر در چهل کیلومتری شرق تالاب، می توان نام برد

بدلیل شوری خاک در محدوده اطراف تالاب تا شعاع چند کیلومتری از تالاب لایه ای از نمک سطح خاک را فرا گرفته و امکان هر نوع رویش های گیاهی رااز میان برده است. بررسی سیر میانگین حداقل دما نشان می دهد که سه ماه از سال دما به زیر صفر رفته و تا 5/5- درجه سانتیگراد نزول می کند و حداکثر دما حاکی ا آن است که میانگین دما حداکثر تا 8/27 درجه سانتیگراد سیر صعودی دارد و در تیر ماه به نهایت خود می رسد. دهه دوم اردیبهشت تا دهه اول خرداد و هچنین دهه دوم مهر ماه تا دهه اول آبان ماه در طول روزها دما مناسب است و از دهه دوم آبان تا دهه اول فروردین هوا سرد است. از ده دوم خرداد تا دهه اول مهر ماه نیز روزها گرم می باشند.

این منطقه طبیعت بسیار زیبایی داشته و از قدر 4.9 و گاها تا 6.2 در آن قابل رؤیت است.

[Dr Ernesto]

کاروانسرای قلعه خرگوشی
این کاروانسرای متعلق به دوره صفویه است و در جاده قدیم یزد-اصفهان قرار دارد، نزدیک ترین شهر به این کاروانسرا شهرستان عقدا است که در 60 کیلومتری آن قرار دارد ابعاد آن 80*80 متر است که شامل صفه ها، حجره ها و اصطبل است، دیواره روی پشت بام دو متر عرض دارد و یک مخزن آب به صورت آب انبار در وسط آن قرار دارد که عموما در آن آب تمیز قابل دسترس است، چوپانان از این مکان به عنوان اقامتگاه استفاده می کنند، لازم به ذکر است داخل رباط یک چشمه آب بسیار گوارا و آشامیدنی وجود دارد!!! کاروانسرا کاملا داخل طبیعت بکر و وسط کویر قرار گرفته و می توان از آن به عنوان یک رصدگاه بسیار زیبا و مناسب استفاده کرد (تا قدر 6 و گاها تا 6.5 قابل رویت است) آلودگی نوری و مانع در سطح افق وجود ندارد، فقط ممکن است گاهی اوقات در سطح افق غبار داشته باشیم ولی به جرئت می توان از آن به عنوان بهترین رصدگاه ها نام برد، نزدیک ترین آبادی تا این کاروانسرا در فاصله 7 کیلومتری است که یک روستای تک خانواره است به نام کاییون که مردم بسیار خونگرمی هستند.

برای رسیدن به این رصدگاه از شهر عقدا در جاده قدیم یزد-اصفهان در مسیر اردکان به نایین جدا می شود و پس از پشت سر گذاشتن روستاهای مزرعه نو، خلیل آباد و سروعلیا وارد بیابان خرگوشی می شویم که این کاروانسرا در دل این کویر جای دارد تا سرو علیا مسیر آسفالته است ولی از آن جا برای رسیدن به کاروانسرا باید مسافت 25 کیلومتر شنی را بپیماییم.



خانم بنیادی
این هم تو تاپیک کاروانسرا برای کاروانسرای قلعه خرگوشی

You can see links before reply

[ستاره بنیادی]

کاروانسرای دیر گچین



You can see links before reply (You can see links before reply)


دیرگچین ، کاروانسرایی بسیار استوار و پرشکوه است که در دل پارک ملی کویر واقع شده و در متون تاریخی به نام های "قلعه دیر کاج"، "دژ کردشیر"، "دیرالجص" ، "قصرالجص" ،" قصرگچ" و "قلعه دیر" نیز خوانده شده و به عنوان منزلگاهی بسیار مهم در مسیر یکی از راههای باستانی منزلگاه های ایران بوده است. بنای امامزاده سید سلطان هم در بخش میانی روستای خاوه از توابع دهستان بهنام عرب جنوبی بخش جواد آباد واقع شده است . بنای اصلی آن دارای پلان مربع بوده که در چهار گوشه دارای چهار طاق نما است و ورودی آن مستطیل شکل ، و گنبدی بر بالای آن قرار دارد. کاروانسرای دیرگچین در دوره های مختلف از جمله دوران صفویه و قاجار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است . با توجه به قدمت ، وسعت و اهمیت آن که در بیشتر منابع و متون به عنوان مادر کاروانسراهای ایران از آن نام برده شده است.شایان ذکر است این بنا محققان قدمت آن را دوران ساسانی - صفوی می دانند .

امکانات: برق ، سرویس بهداشتی

مسیرها :مسیر اول ، جاده آسفالته قم به روستای علی آباد و سپس مسیر خاکی نسبتا هموار تا دیر گچین .
مسیر دوم ، چرم شهر ورامین بعد از طی مسافتی در حدود 20 کیلومتر ( خاکی ) به دیر گچین می رسید.

قبل از حرکت به سوی موقعیت با اداره میراث فرهنگی استان تماس برقرار کرده واز قابل استفاده بودن بنا مطمئن شوید زیرا که اکثر کاروانسراها معمولا تحت تعمیر هستند .


You can see links before reply (You can see links before reply)